SZKOŁY PODSTAWOWE — KL. I-III

• W POGONI ZA KRZYSZTOFORSKIM KOGUTEM

Zwiedzanie z elementami questingu
Czas trwania: 90 minut

• edukacja regionalna

Czy wiecie, że Pałac Krzysztofory ma swojego ducha? Co więcej, z naszą rezydencją związana jest pewna legenda. Pojawia się w niej tajemniczy kogut, który na końcu okaże się… Ciii, tego sekretu nie zdradzimy. W trakcie zajęć ruszymy śladem koguta, który ukrył się w krzysztoforskich piwnicach. Zostawi nam jednak zagadki w postaci questingu, które w trakcie zwiedzania będziemy wspólnie rozwiązywać. Co odkryjemy w krzysztoforskich czeluściach? Czy spotkamy Czarną Damę, która lubi przechadzać się po sali balowej? Tego wszystkiego dowiemy się podczas wspólnego zwiedzania. Serdecznie zapraszamy!
Słowa kluczowe: questing, zagadki i łamigłówki, zwiedzanie wystawy, karty pracy

• MOJA WŁASNA ŚWIĄTYNIA MUZ, CZYLI WARSZTATY MUZEALNICZE

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut

• edukacja historyczna
• edukacja artystyczna

Co się robi w muzeum? Czym jest zabytek? Co można zobaczyć na wystawie? Czy przedmiotów na wystawie można dotykać? Podczas zajęć spróbujemy poszukać odpowiedzi na te pytania. Zaczniemy od spaceru po wystawie, gdzie zobaczymy elementy składowe ekspozycji (gabloty z zabytkami, podpisy) oraz sposoby ich aranżacji. Następnie wcielimy się w role muzealników i spróbujemy przygotować własne wystawy, do czego wykorzystamy kopie zabytków oraz pudełka, które posłużą nam jako ekspozytory. Uczestnicy będą musieli sami wymyślić tytuł wystawy, zrobić podpisy do zabytków (lub je narysować) oraz oprowadzić po ekspozycji pozostałe osoby (starsze dzieci). Podczas zajęć przewidziana jest wizyta na wystawie stałej Kraków od początku, bez końca.
Słowa kluczowe: ekspozycja, eksponat, pozwolenia i zakazy, zachowanie w muzeum, praca w muzeum, muzealnicy, wystawa

• LEGENDY I ZWYCZAJE KRAKOWSKIE

Warsztaty teatralno-plastyczne
Czas trwania: 90 minut

• edukacja regionalna

Niewyjaśnione zjawiska, sploty tajemniczych zdarzeń, postaci, niezwykłość miejsc, a wszystko bierze swój początek w najodleglejszych, legendarnych początkach prastarego Krakowa. Warsztaty pozwalają dzieciom poznać bogaty świat legend i zwyczajów krakowskich, które tworzą magiczny obraz miasta. Podczas zajęć dzieci w aktywny i twórczy sposób uczestniczą w warsztatach poprzez udział w scenkach teatralnych. W drugiej części zajęć, w zależności od preferencji nauczyciela, wykonują prace plastyczne lub zwiedzają wybrane sale wystawy stałej Kraków od początku, bez końca (te, które dotyczą legend).
Słowa kluczowe: legendy, teatr, prawda i fikcja, przeszłość Krakowa, podziemia pałacu

• ABC FECHTUNKU, CZYLI JAK KIEDYŚ WOJOWANO

Warsztaty bronioznawcze z zajęciami ruchowymi
Czas trwania: 90 minut

• edukacja historyczna

Broń biała od zarania dziejów jest podstawowym narzędziem prowadzenia walki. Podczas warsztatów uczestnicy poznają historię, użycie i przeznaczenie poszczególnych przykładów broni od średniowiecza po powstanie kościuszkowskie oraz jaką rolę spełniał Kraków w trakcie konfliktów zbrojnych. Dla lepszego utrwalenia nabytej wiedzy uczestnicy będą mogli dotknąć prezentowanych eksponatów oraz uczestniczyć w ćwiczeniach mających na celu przybliżenie specyfiki posługiwania się bronią białą, czyli fechtunku.
Słowa kluczowe: broń biała, fechtunek, ćwiczenia fizyczne

WIZYTĄ W DAWNYM KRAKOWSKIM RATUSZU
Zwiedzanie z elementami questingu dla uczniów klas IV–V
Czas trwania: 90 minut

• edukacja historyczna

Wieża Ratuszowa to obok Sukiennic i kościoła Mariackiego najbardziej znany symbol Krakowa. Nie wszyscy jednak wiedzą, że jest ona pozostałością po dawnej siedzibie władz miejskich, tj. krakowskim ratuszu. W trakcie oprowadzania na podstawie przygotowanych łamigłówek odkryjemy, gdzie zostawili po sobie znaki budowniczowie wieży i odszyfrujemy ich znaczenie. Dowiemy się również, kto poza królem mógł się posługiwać berłem i w jakich okolicznościach go używał. Zastanowimy się także, jakie związki łączyły kata z budynkiem ratusza i czy był on jego częstym gościem. Postaramy się policzyć schody, które musimy pokonać, żeby móc rozkoszować się panoramą widoczną z najwyższego piętra wieży.
Słowa kluczowe: questing, zagadki i łamigłówki, zwiedzanie wystawy, karty pracy

• POGROMCY LEGEND, CZYLI RÓŻNICA MIĘDZY BUJDĄ A HISTORIĄ WERYFIKACJA ELEMENTÓW HISTORYCZNYCH W KRAKOWSKICH LEGENDACH

Lekcja interaktywna
Czas trwania: 60–75 minut

• edukacja historyczna
• edukacja regionalna

Na zajęciach dzieci poznają trzy krakowskie legendy: o księciu Kraku, o hejnale granym z wieży kościoła Mariackiego i o dwóch braciach. Spotkają się ze Smokiem Wawelskim, odwiedzą osadę przed najazdem tatarskim i usłyszą pierwszą krakowską opowieść kryminalną. Niczym detektywi postarają się odszukać we wszystkich opowieściach „ziarnko prawdy”. Efekty poszukiwań mogą okazać się zaskakujące!
Słowa kluczowe: Smok Wawelski, najazd tatarski, hejnał, kościół Mariacki, legendy

• CO SIĘ KRYJE POD RYNKIEM? TAJEMNICE ARCHEOLOGII

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 70 minut

• edukacja historyczna

Kim jest i jak pracuje archeolog? Czy pędzelek jest mu potrzebny do malowania? W czasie zajęć dzieci będą miały okazję odkryć tajemnice skrywane pod powierzchnią Rynku Głównego i wiele dowiedzieć się o historii Krakowa i jego mieszkańców. Na zakończenie spróbują rozwiązać specjalne archeologiczne zadanie.
Słowa kluczowe: archeolog, antropolog, rekonstrukcja, świadek archeologiczny, historia

• W WARSZTACIE MISTRZA OPOWIEŚĆ O KRAKOWSKICH RZEMIEŚLNIKACH

Lekcja interaktywna
Czas trwania: 90 minut

• edukacja historyczna
• edukacja artystyczna

Co to jest majstersztyk? Kim byli iglarze, a czym zajmowali się paśnicy? Zapraszamy na zajęcia poświęcone dawnym rzemiosłom i rzemieślnikom. W czasie lekcji przeniesiemy się do barwnego i gwarnego średniowiecznego Krakowa, aby przyjrzeć się życiu i pracy dawnych rękodzielników. Uczestnicy poznają dawne zawody, z których część już nie istnieje, zgłębią tajniki produkcji, a na koniec będą mogli wcielić się w jednego z rzemieślników i zaprojektować dla siebie… Ale to zdradzimy już podczas zajęć.
Słowa kluczowe: miasto, rzemiosło, rzemieślnik, handel, cech, statut

• OD LOKACJ I DO FORTYFIKACJI, CZYLI JAK W KRAKOWIE MURY BUDOWANO

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut

• edukacja historyczna
• edukacja artystyczna

Uczestnicy poznają krótką historię lokacji Krakowa, która zapoczątkowała proces budowy miejskich fortyfikacji, a także funkcję i lokalizację najważniejszych średniowiecznych budowli. Następnie wcielą się w rolę budowniczych i na podstawie historycznych ilustracji wzniosą z kloców średniowieczne miasto na wielkoformatowej mapie Krakowa.
Słowa kluczowe: średniowiecze, lokacja, miasto, rynek, ratusz, mury miejskie

• W CIENIU WIEŻ OBRONNYCH, CZYLI JAK DAWNIEJ WOJOWANO

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut

• edukacja historyczna

Na zajęciach uczestnicy poznają dawne sposoby zdobywania i obrony murów oraz uzbrojenie – zarówno atakujących, jak i obrońców, w tym repliki: mieczy, kuszy oraz machin oblężniczych, na czele z katapultą. W części praktycznej dzieci budują własną twierdzę obronną lub przygotowują kartonowy model zbroi.
Słowa kluczowe: średniowiecze, obronność miejska, broń biała, katapulta

• GABRIEL SŁONINKA, BURMISTRZ I BUDOWNICZY

warsztat edukacyjne
Czas trwania: 60 minut

• edukacja historyczna
• edukacja artystyczna

Uczestnicy poznają postać Gabriela Słoninki – krakowskiego architekta żyjącego w XVI wieku. Zasiadał on w radzie miejskiej, a także pełnił funkcję burmistrza. Na przykładzie tej postaci uczniowie dowiedzą się, kto sprawował władzę w dawnym Krakowie oraz jakie budowle związane były z miejskimi włodarzami. Uczestnicy przekonają się również, jak różnorakie funkcje pełniły słynne krakowskie zabytki, takie jak: wieża Ratuszowa, Sukiennice, miejskie świątynie, mury obronne i Barbakan. W części warsztatowej uczniowie będą wznosić konstrukcje z klocków na przygotowanej macie z planem Krakowa.
Słowa kluczowe: ratusz, rajca, burmistrz, budowle w XVI wieku w Krakowie, fortyfikacje Krakowa, mury obronne, Barbakan

• OPOWIEŚCI Z NOWEJ HUTY

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 60–75 minut (do uzgodnienia)

• edukacja historyczna
• edukacja regionalna

Tereny dzisiejszej Nowej Huty zamieszkiwane były przez ludzi od niepamiętnych czasów. Przez stulecia pojawiło się wiele legend nawiązujących do postaci i zdarzeń znanych z historii tych miejsc. Opowieści o legendarnej Wandzie i usypanym dla niej kopcu, o czarownicy z Mistrzejowic czy krzesławickim koniu wprowadzą dzieci w tajemniczy klimat dawnych wieków. Uczestnicy zajęć nie tylko poznają te legendy, ale także wykonają zadania plastyczne związane z ich bohaterami.
Słowa kluczowe: legendy nowohuckie, Wanda, koń z Krzesławic, krucyfiks z Mogiły, czarownica z Mistrzejowic

• ZBUDUJ Z NAMI NOWĄ HUTĘ

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 60–75 minut (do uzgodnienia)

• edukacja historyczna
• edukacja artystyczna

Uczestnicy zapoznają się z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi architektury Nowej Huty, a następnie wykonują makietę własnego miasta z wykorzystaniem wskazówek prowadzącego, wiedzy zdobytej na początku spotkania oraz materiałów przygotowanych przez muzeum. Aby wykonać zadanie, należy podejmować odpowiednie decyzje i współpracować ze sobą, dzieląc się obowiązkami.
Słowa kluczowe: PRL, urbanistyka, projektowanie przestrzenne, Tadeusz Ptaszycki, makieta

• W MALOWANEJ SKRZYNI
  

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 60–75 minut (do uzgodnienia)

• edukacja regionalna
  

Sztuka ludowa cieszy się coraz większym zainteresowaniem, zaś wywodzące się z niej motywy pojawiają się nie tylko na ubraniach, gadżetach i innych przedmiotach codziennego użytku, lecz nawet na fasadach domów. Warsztaty mają na celu przybliżyć dzieciom zarówno dzieje wsi, na terenie których powstała obecna dzielnica Nowa Huta, jak i zaznajomić ich z charakterystyczną dla tych obszarów kulturą ludową.
Słowa kluczowe: Bieńczyce, Mogiła, strój ludowy, Franciszek Ptak, sukmana

• OBJAZD PO DWORACH I PAŁACACH NOWEJ HUTY

Wycieczka objazdowa
Czas trwania: 180 minut
Uwaga: organizacja autobusu we własnym zakresie. Na życzenie zamawiających możliwa jest modyfikacja trasy (tematyki) i czasu trwania.

• edukacja historyczna
• edukacja regionalna

Gdzie znajduje się najstarszy nowohucki zabytek? Kto ufundował kościół w Ruszczy? Czy kopiec Wandy to jedyny nowohucki kopiec? Na te i wiele innych pytań odpowiemy podczas wycieczki autokarowej na trasie: Mogiła – Pleszów – Branice – Ruszcza – Wadów – Łuczanowice – Kościelniki. Zazwyczaj odwiedzamy 3–4 z wymienionych miejscowości.
Słowa kluczowe: dwory Nowej Huty, pałac w Kościelnikach, dworek Matejki, lamus w Branicach, dwór w Ruszczy, dwór w Wadowie, dwór w Łuczanowicach, zespół dworsko-parkowy w Pleszowie

• Z KOPCA TAJEMNIC, ZE SKARBCA PODGÓRSKICH LEGEND

Lekcja muzealna
Czas trwania: 60–90 minut
Uwaga: zajęcia dostępne również w języku angielskim.

• edukacja historyczna
• edukacja regionalna

Podgórskie legendy to świat pełen fantazji, niesamowitych, a niekiedy mrożących krew w żyłach opowieści oraz wydarzeń, których bohaterami są zarówno postacie historyczne, jak i legendarne. W czasie zajęć dzieci przeniosą się w krainę wyobraźni, w której można będzie spotkać księcia Kraka, Pana Twardowskiego czy tajemniczą księżniczkę z Krzemionek, ale też spróbujemy odszukać znajdujące się w legendach „ziarnko prawdy”. Na zakończenie, korzystając z wiedzy zdobytej na lekcji, przygotujemy własne ilustracje do jednej z poznanych legend. Ale uwaga, nie będą to takie zwykłe rysunki!
Słowa kluczowe: legenda, Kopiec Kraka, pan Twardowski, archeologia, historia, tradycja

 

• PODGÓRSKIE BIURO PROJEKTOWE

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 60–90 minut

• edukacja artystyczna

Wszystko co nas otacza, zostało przez kogoś zaprojektowane. Ubrania które nosimy, zabawki, którymi się bawimy, nawet nasze domy i… Muzeum Podgórza. W czasie zajęć przyjrzymy się prezentowanym na wystawie przedmiotom produkowanym w podgórskich fabrykach, a także oryginalnym opakowaniom i innym ciekawym obiektom, które powstały w Podgórzu. Na ich przykładzie opowiemy o zasadach projektowania, a także o różnych motywach zdobniczych i formach. W części warsztatowej dzieci wcielą się w prawdziwych projektantów i zaprojektują własne opakowanie. A na co? To już pozostawiamy wyobraźni uczestników.
Słowa kluczowe: projekt, projektant, fabryka, ornament roślinny, ornament geometryczny, logo, znak firmowy

• PRZEZ ŁĄKĘ DO PARKU

Spacer edukacyjny
Czas trwania: ok. 120 minut
Uwaga: zajęcia przeprowadzane są w okresie wiosenno-letnim w formie zajęć plenerowych.

• edukacja historyczna
• edukacja regionalna

Błonia to nie tylko największa w Europie łąka w centrum miasta, ale także świadek wielu ważnych wydarzeń w dziejach Krakowa i Polski. Z kolei park Jordana to pierwszy w kraju ogród zabaw stworzony specjalnie z myślą o dzieciach i młodzieży. Podczas spaceru przez zielone tereny Zwierzyńca uczestnicy nie tylko poznają historię obu tych miejsc, ale także wykonują zadania i wspólnie uczestniczą w grach zręcznościowych. Spacer rozpoczyna się w ogrodzie Domu Zwierzynieckiego, a kończy przy pomniku niedźwiedzia Wojtka w parku Jordana.
Słowa kluczowe: Błonia, Park Jordana, zieleń w Krakowie, gry i zabawy

 

• PRZEZ TWIERDZĘ NA KOPIEC

Spacer edukacyjny
Czas trwania: ok. 120 minut
Uwaga: zajęcia przeprowadzane są w okresie wiosenno-letnim w formie zajęć plenerowych. Zajęcia nie obejmują wejścia na szczyt kopca (możliwość wejścia po zakończeniu zajęć – konieczność zakupienia biletów wstępu).

• edukacja historyczna
• edukacja regionalna

Podczas spaceru, który rozpoczyna się w ogrodzie Domu Zwierzynieckiego, a kończy się u stóp kopca Kościuszki, dzieci poznają najstarsze dzieje Zwierzyńca oraz związane z tym terenem legendy. Wspinając się na szczyt wzgórza Sikornik, na którym wznosi się kopiec, poznają również historię i znaczenie tego miejsca, które w połowie XIX wieku otoczono pierścieniem wojskowych fortyfikacji. Zdobytą wiedzę utrwalają poprzez wykonywanie wspólnych zadań oraz gier zręcznościowych.
Słowa kluczowe: Twierdza Kraków, kopiec Kościuszki, krakowskie legendy, współzawodnictwo, mamuty

DOLE I NIEDOLE SŁUŻĄCYCH
Lekcja muzealna
Czas trwania: 60 minut
Uwaga: zajęcia realizowane są w sali edukacyjnej.

• edukacja historyczna

Służąca – mieszkanka każdego szanującego się mieszczańskiego domu, bez pomocy której sprawne zarządzanie domostwem byłoby niemożliwe. Uczestnicy dowiedzą się, kim były i z jakich warstw społecznych pochodziły kobiety pełniące rolę służących i w jakich warunkach przychodziło im mieszkać. Poznają także cały zestaw obowiązków, jakie spoczywały na ich barkach. Zwalczanie problemu uciążliwych insektów, trudy ręcznego prania czy szorowanie podłóg to tylko niektóre z ich zajęć. A czy po spełnieniu codziennych obowiązków służba mogła liczyć na zasłużony odpoczynek? Uczestnicy dowiedzą się, ile czasu wolnego przysługiwało służącym i w jaki sposób go wykorzystywano.
Słowa kluczowe: historia, historia codzienności, gospodarstwo domowe, służący, obyczaje, XIX wiek

• W CZTERECH KĄTACH PRADZIADKÓW

Lekcja muzealna
Czas trwania: 60 minut
Uwaga: zajęcia realizowane są w sali edukacyjnej.

• edukacja historyczna

Uczestnicy zajęć poznają realia życia XIX-wiecznej rodziny, domowe obowiązki i przywileje każdego z domowników, codzienne oraz odświętne zwyczaje, a także sposoby na przerwanie domowej nudy. Uczestnicy lekcji zapoznają się z wybranymi elementami wyposażenia dawnego mieszkania, których zastosowania mogą obecnie już tylko się domyślać, a także odkryją znajome im przedmioty, które – pomimo zmiany wyglądu na przestrzeni ponad stu lat – nadal pełnią te same funkcje i są obecne w prawie każdym współczesnym domu.
Słowa kluczowe: historia, historia codzienności, życie codzienne, przodkowie, gospodarstwo domowe

• MODOWY ZAWRÓT GŁOWY

Lekcja muzealna
Czas trwania: 60 minut
Uwaga: zajęcia realizowane są w sali edukacyjnej.

• edukacja historyczna
• edukacja artystyczna

Ewolucja mody w XIX wieku nierozerwalnie połączona była z ówczesnymi wydarzeniami dziejowymi. Dlaczego zrezygnowano z przepychu dworu Ludwika XVI? Skąd inspiracje antykiem? Jak to było naprawdę z krynoliną? Na te i wiele innych pytań odpowiemy sobie na zajęciach poświęconych modzie w XIX wieku. Na zajęciach wykorzystamy ryciny modowe oraz akcesoria, takie jak: elementy strojów, błyszcząca biżuteria, elegancki frak czy gustowna torebka. W trakcie warsztatów uczestnicy wykonają własne projekty strojów.
Słowa kluczowe: moda, historia mody, historia obyczajów, XIX wiek, strój

• W RYTMIE WALCA, CZYLI BALE I ZABAWY W DAWNYM KRAKOWIE

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut
Uwaga: zajęcia realizowane są w sali edukacyjnej.

• edukacja historyczna

Ponad sto lat temu, podobnie jak współcześnie, okres karnawału był okazją do hucznych zabaw i uroczystych balów. Zarówno arystokracja, jak i mieszczanie z wielką pieczołowitością przygotowywali się do rozmaitych zabaw, bądź to w celach towarzysko-rozrywkowych, bądź… dla znalezienia dobrych kandydatów i kandydatek na męża lub żonę. W trakcie warsztatów dzieci dowiedzą się m.in.: jak przygotować się do balu i co na siebie włożyć, jak wykonać modną fryzurę za pomocą lokówki, co zrobić z uszkodzoną lub ubrudzoną w czasie balu suknią, czy wachlarz służył tylko do wachlowania oraz po co pannie karnet balowy i co to właściwie jest. Uczestnicy warsztatów będą również mieli okazję stworzyć własne karnawałowe maski, kotyliony oraz zaprojektować niepowtarzalny wachlarz lub ozdobną muchę.
Słowa kluczowe: historia, historia codzienności, historia zabawy, karnawał, XIX wiek, bal maskowy, kotylion

• „PANIE RYDEL, NIECH PAN NAPISZE COŚ ŁADNEGO…”

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 60–90 minut

• edukacja historyczna
• edukacja polonistyczna

Warsztaty dla dzieci na motywach Bajki o Kasi i Królewiczu oraz innych utworów autorstwa Lucjana Rydla. Zajęcia pozwolą uczestnikom przenieść się do kolorowej krainy wyobraźni pisarza, gdzie można spotkać rozmarzoną małą Kasię czy dzielnego Księcia. Po zapoznaniu się z utworami dzieci zostaną zaproszone do wcielenia się w rolę artysty: wymyślą dalsze losy bohaterów i ich nowe przygody, a następnie odegrają stworzony przez siebie scenariusz.
Słowa kluczowe: teatr, historia, bajka, wyobraźnia

• CO KRYJE SKRZYNIA? PO CO PANNIE KORONA?

Warsztaty z elementami questingu
Czas trwania: 60–75 minut
Uwaga: zajęcia dostępne również w języku angielskim.

• edukacja artystyczna
• edukacja regionalna

Uczestnicy będą mogli nie tylko zwiedzić Rydlówkę, dowiadując się, co to za miejsce i z jakimi wydarzeniami się wiąże, ale przede wszystkim odkryć różne jej tajemnice. Uwaga dzieci skoncentruje się na najsłynniejszym polskim weselu. Porozmawiamy o zwyczajach i obrzędach weselnych. Uczestnicy odkryją, dlaczego kiedyś panna młoda płakała, czym była korona kwietna, a czym czepiec oraz co cennego skrywała skrzynia krakowska. Wspólnie zaśpiewamy i może nawet zatańczymy podczas odtwarzania zabaw weselnych.
Słowa kluczowe: folklor, zwyczaje, obrzędy, wieś, historia, sztuka

• SKRZYNIA JAK MALOWANA

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 60–75 minut

• edukacja artystyczna
• edukacja regionalna

W dawnym podkrakowskim domu skrzynia stanowiła mebel wielofunkcyjny. Służyła nie tylko do przechowywania ubrań czy cennych przedmiotów, ale była też „pudłem do przeprowadzki”, które panna młoda zabierała ze sobą do nowego domu, a nawet stołem, łóżkiem czy ławą! Zapraszamy na zajęcia, podczas których dzieci dowiedzą się, jak wyglądała i czemu dokładnie służyła tradycyjna skrzynia krakowska oraz jakie skarby w niej przechowywano. Następnie wykonają własne skrzynie na skarby, które zabiorą ze sobą do domu.
Słowa kluczowe: folklor, rękodzieło, obrzędy, wieś, historia

• MISJA – DETEKTYW

Interaktywne zwiedzanie magazynu
Czas trwania: 90 minut

• edukacja artystyczna

W muzealnym skarbcu pełnym tajemnic na uczestników czeka wiele wyzwań! Za pomocą detektywistycznego sprzętu, sprytu i wrodzonej dociekliwości, a czasem odrobiny szczęścia, tajni wywiadowcy mogą rozwiązać niejedną zagadkę. Podczas zajęć uczestnicy zwiedzą muzealny magazyn i wcielą się w rolę detektywów, odkrywając tajemnice zgromadzonych tam obiektów.
Słowa kluczowe: detektyw, poszukiwanie, zagadki, współpraca, skarby, artefakt

• BUDUJEMY SKARBIEC

Warsztaty muzealne
Czas trwania: 90 minut

• edukacja artystyczna

W czasie zajęć dzieci zapoznają się z funkcją skarbca w czasach historycznych oraz Thesaurusa Cracoviensis, czyli współczesnego Krakowskiego Skarbca, w którym znajduje się muzealny magazyn. W części praktycznej uczestnicy wspólnie wybudują skarbiec, dla którego Thesaurus będzie przykładem pod względem formy, wypełnią go własnoręcznie wykonanymi skarbami, powstałymi w oparciu o to, co zobaczyli.
Słowa kluczowe: skarbiec, magazyn, budowanie, kreatywność, artefakt

• WILCZE TROPY – ŚLADEM GEN. ROBERTA BADEN-POWELLA

Gra terenowa dla dzieci od 9 roku życia
Czas trwania: 60 minut

• edukacja historyczna
• edukacja społeczno-obywatelska

Zapraszamy do udziału w grze terenowej szlakiem przygód gen. Roberta Baden-Powella, założyciela skautingu. Eksplorując otoczenie jugowickiego fortu, śledząc mapę i rozwiązując różnorakie zadania uczestnicy dowiedzą się, jak powstał skauting, co wspólnego miał Bi-Pi z wilkiem i hipopotamem, dlaczego skauci witają się lewą ręką oraz co oznacza słowo Jamboree. Zapraszamy do wspólnej przygody pełnej emocji i dobrej zabawy!
Słowa kluczowe: scouting, Robert Baden-Powell, kolonializm, wychowanie młodzieży

• ABY W BRZUCHACH NIE BURCZAŁO – TAJEMNICE WOJSKOWEJ KUCHNI

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut

• edukacja historyczna

W czasie zajęć realizowanych w jednym z fortów Twierdzy Kraków uczestnicy przeniosą się do odległych czasów, gdy w budynku tym stacjonowali żołnierze armii austro-węgierskiej. Wizyta w Forcie Jugowice pomoże odpowiedzieć na pytania związane z kuchnią żołnierską. Skąd armia brała zaopatrzenie dla swoich żołnierzy? Jak wyglądał jadłospis przeciętnego szeregowca? Czy wojskowi dobrze się odżywiali? Jak radzono sobie z brakami jedzenia podczas wojny i kto czyhał na dobra schowane w fortecznych magazynach? Na zakończenie zajęć uczestnicy wczują się w rolę aprowizatorów – wojskowych kucharzy i przygotują pyszne podpłomyki!
Słowa kluczowe: życie żołnierskie, aprowizacja, kuchnia polowa, Twierdza Kraków, armia Austro-Węgier

• ZWIERZĘCY KOMPANI W OKOPACH

Lekcja muzealna
Czas trwania: 60 minut

• edukacja historyczna

Zapraszamy na lekcję historii poprowadzoną z nietypowej, bo zwierzęcej perspektywy. Czy zwierzęta służyły w szeregach armii? Skąd gołębie pocztowe wiedziały, gdzie lecieć? Jaką rolę w fortach Twierdzy Kraków pełniły koty? Jakie zwierzęta towarzyszyły żołnierzom w okopach i jak były przez nich traktowane? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w czasie zajęć rozgrywających się w Forcie 52a Jugowice, budowli pełnej tajemniczych zakamarków, w których można odnaleźć ślady po futrzanych mieszkańcach twierdzy. W czasie lekcji zostaną wykorzystane zdjęcia i materiały archiwalne.
Słowa kluczowe: zwierzęta, życie żołnierskie, I wojna światowa, Twierdza Kraków, armia Austro-Węgier

• SZOPKA KRAKOWSKA

Warsztaty plastyczne
Czas trwania: 90 minut
Uwaga: zajęcia przeprowadzane są w okresie Świąt Bożego Narodzenia (Dom Zwierzyniecki) i w czasie otwarcia Pokonkursowej Wystawy Szopek Krakowskich (Pałac Krzysztofory).

• edukacja artystyczna
• edukacja regionalna

Tradycja budowania szopki krakowskiej – inspirowanego miejską architekturą „pałacyku” z drewna i staniolu – wywodzi się z przedmieść Krakowa. Tamtejsi murarze i robotnicy budowlani tworzyli szopki bożonarodzeniowe, z którymi odwiedzali później mieszczańskie domy, odgrywając jasełka. Tak oto narodziła się charakterystyczna odmiana tych konstrukcji określana mianem szopki krakowskiej. Podczas warsztatów dzieci zapoznają się z historią oraz kolejnymi etapami budowy szopki krakowskiej, a także charakterystycznymi metodami i technikami ich powstawania. W drugiej części zajęć uczestnicy zaprojektują własną szopkę, twórczo przetwarzając zdobytą uprzednio wiedzę i wykorzystując, w zależności od wieku, różne techniki i metody pracy twórczej.
Słowa kluczowe: tradycja, szopka krakowska, staniol, konkurs szopek

• ŚWIAT NA CHOINCE

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut
Dom Zwierzyniecki
Uwaga: warsztaty przeprowadzane są w okresie Świąt Bożego Narodzenia.

• edukacja artystyczna
• edukacja regionalna

Zgodnie z tradycją w przedmiejskich domach ozdoby choinkowe wykonywano własnoręcznie. W listopadowe i grudniowe wieczory dzieci pod okiem dorosłych przygotowywały zabawki i dekoracje, które ozdabiały później świąteczne drzewka. Podczas zajęć uczniowie poznają dawne zwyczaje związane z bożonarodzeniowymi sposobami dekorowania domu oraz przygotowują tradycyjne zabawki choinkowe z papieru, bibuły i naturalnych materiałów, takich jak szyszki, słoma, orzechy czy... opłatek.
Słowa kluczowe: Boże Narodzenie, tradycja, zwyczaje, ozdoby choinkowe, rękodzieło

• NOWY ROK DRZEW

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut
Stara Synagoga
Uwaga: zajęcia przeprowadzane są w okresie styczeń–luty.

• edukacja artystyczna
• edukacja przyrodnicza

W tradycji żydowskiej są cztery daty, które określane są mianem Nowego Roku. Jedna z nich przypada na przełomie stycznia i lutego, kiedy w Izraelu rozpoczyna się pora deszczowa, rusza wegetacja roślin, a w drzewach zaczynają krążyć życiodajne soki. W tym czasie Żydzi obchodzą święto Tu Bi Szwat, zwane Nowym Rokiem Drzew. Podczas warsztatów dzieci stworzą drzewo przestrzenne i zapoznają się z zaczerpniętą z tradycji żydowskiej symboliką wybranych drzew i owoców. Starsi uczniowie, za pomocą metody twórczej Celestyna Freineta, ułożą opowiadania inspirowane biblijną symboliką i ciekawostkami z książki leśnika Petera Wohllebena Sekretne życie drzew. Uczestnicy warsztatów będą też mogli degustować owoce i nasiona charakterystyczne dla Ziemi Izraela, takie jak: daktyle, mandarynki, oliwki, figi, granaty czy migdały.
Słowa kluczowe: ekologia, święta, drzewa, judaizm, kalendarz

                                                          WIOSNA

• ŚWIĄTECZNY KOGEL-MOGEL, CZYLI WIELKANOC PO KRAKOWSKU

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut
Pałac Krzysztofory
Uwaga: warsztaty przeprowadzane są w okresie Świąt Wielkanocnych.

• edukacja artystyczna
• edukacja regionalna

Zajęcia, w trakcie których dzieci poznają różnorodność zwyczajów i obrzędów związanych ze świętami Wielkiejnocy. Począwszy od Niedzieli Palmowej, przez obchody Wielkiego Tygodnia, po zwierzyniecki odpust Emaus i prasłowiańską Rękawkę pod kopcem Krakusa. Uczestnicy dowiadują się również, kim są: siuda baba, pucherok czy dziady śmigustne. W części praktycznej dzieci wykonują prace plastyczne – ozdabiają jajka wielkanocne.
Słowa kluczowe: tradycja, Wielkanoc, pucheroki, Emaus, Rękawka, pisanki

• ABECADŁO NIEPODLEGŁOŚCI

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut
Pałac Krzysztofory

• edukacja artystyczna
• edukacja historyczna

Warsztaty przybliżające dzieciom podstawowe zagadnienia z zakresu edukacji patriotycznej. Uczestnicy zdobywają wiedzę na temat symboli narodowych – polskiego hymnu, flagi oraz godła. Zapoznają się z wybranymi eksponatami ze zbiorów Muzeum Krakowa nawiązującymi do tematu spotkania. Ponadto dowiadują się, jakie znaczenie ma niepodległość i co to znaczy być patriotą. W części warsztatowej dzieci wykonują kokardy narodowe (kotyliony) będące jednym z narodowych symboli Polaków.
Słowa kluczowe: hymn, godło, flaga, Mazurek Dąbrowskiego, kokarda narodowa, mundury

• EMAUS NA ZWIERZYŃCU: DRZEWKA

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut
Dom Zwierzyniecki
Uwaga: warsztaty przeprowadzane są w okresie Świąt Wielkanocnych.

• edukacja artystyczna
• edukacja regionalna

Emaus to tradycyjny zwierzyniecki odpust, który na stałe wpisał się w wielkanocne zwyczaje Krakowa. Na emausowych kramach sprzedaje się charakterystyczne zabawki, takie jak gliniane ptaszki czy drzewka życia. Podczas zajęć dzieci poznają nie tylko najważniejsze wielkanocne tradycje Zwierzyńca, ale także innych części Krakowa: oprócz Emausu również Rękawkę oraz Pucheroki. Następnie przygotowują własne, ale tradycyjne drzewko emausowe lub inną wybraną zabawkę odpustową.
Słowa kluczowe: Wielkanoc, Emaus, tradycja, zwyczaje, święta, konkurs, drzewko emausowe

• LAJKONIK – KONIK ZWIERZYNIECKI

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut
Dom Zwierzyniecki
Uwaga: warsztaty przeprowadzane są w okresie maj–czerwiec.

• edukacja artystyczna
• edukacja regionalna

Lajkonik, czyli Konik Zwierzyniecki, to krakowska tradycja wywodząca się ze Zwierzyńca. Warsztaty związane są bezpośrednio z dorocznymi harcami Lajkonika w oktawę Bożego Ciała. Podczas zajęć dzieci poznają genezę tego zwyczaju, skład drużyny Lajkonika oraz elementy jego stroju. Uczą się też tradycyjnej piosenki „Lajkoniku, laj, laj…” i wykonują elementy plastyczne związane z postacią Konika Zwierzynieckiego. Zajęcia kończy wspólna zabawa z wykorzystaniem lajkonikowej buławy.
Słowa kluczowe: tradycja, zwyczaje, niematerialne dziedzictwo, krakowski folklor, włóczkowie, flisacy, Zwierzyniec

                                                              JESIEŃ

• ABECADŁO NIEPODLEGŁOŚCI

Warsztaty edukacyjne
Czas trwania: 90 minut
Pałac Krzysztofory

• edukacja artystyczna
• edukacja historyczna

Warsztaty przybliżające dzieciom podstawowe zagadnienia z zakresu edukacji patriotycznej. Uczestnicy zdobywają wiedzę na temat symboli narodowych – polskiego hymnu, flagi oraz godła. Zapoznają się z wybranymi eksponatami ze zbiorów Muzeum Krakowa nawiązującymi do tematu spotkania. Ponadto dowiadują się, jakie znaczenie ma niepodległość i co to znaczy być patriotą. W części warsztatowej dzieci wykonują kokardy narodowe (kotyliony) będące jednym z narodowych symboli Polaków.
Słowa kluczowe: hymn, godło, flaga, Mazurek Dąbrowskiego, kokarda narodowa, mundury